Podatek dochodowy od osób fizycznych - kwota wolna od podatku i drugi próg podatkowy (zmiany obowiązujące od 01.01.2022)
Od 01.01.2022 r. została podniesiona kwota wolna od podatku, która wynosi 30 000 zł. Przepis ten dotyczy osób rozliczających się na zasada ogólnych, według skali podatkowej, których dochody są oprocentowane stawką 17%. Oznacza to, że w kieszeni podatnika zostanie 5 100 zł w ciągu roku podatkowego.
W przypadku umów o pracę kwota wolna od podatku została rozłożona na 12 miesięcy i wynosi 425 zł miesięcznie.
Jeśli chodzi o umowę zlecenie to Zleceniobiorca, który uzyskuje przychody tylko z jednego źródła i jego dochody nie przekraczają w ciągu roku kwoty 30 000 zł może złożyć u Zleceniodawcy i jednocześnie u swojego płatnika pisemny wniosek o niepobieraniu zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, o których mowa w art. 35 ust.1 pkt. 5, 6, 8 i art. 41 ust.1 ustawy o PDOF.
W 2022 r. został podniesiony drugi próg podatkowy i wynosi 120 000 zł. Jeśli chodzi o oprocentowanie na tym progu podatkowym, pozostało ono bez zmian i wynosi 32%. W związku z tym podatnik, u którego dochody przekroczą próg wysokości 120 000 zł zapłaci podatek 32% od nadwyżki.
Wysokość podatku liniowego w 2022 roku pozostaje bez zmian i wynosi 19%. Rozliczając dochody tym podatkiem nie przysługuje podatnikowi kwota wolna od podatku. Ten przepis również nie zmienił się w stosunku do roku obecnego.
Polski Ład a ulga podatkowa dla tzw. klasy średniej
W ramach Polskiego Ładu pojawiła się nowa ulga podatkowa, która jest skierowana do pracowników i przedsiębiorców, którzy rozliczają podatek dochodowy według skali podatkowej i których przychody/dochody w roku podatkowym mieszczą się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł. Wysokość ulgi została ustalona według wzorów podanych w ustawie PDOF (ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Polski ład a karta podatkowa w 2022
Od 2022 r. nie ma już możliwości opodatkowania przychodów na karcie podatkowej dla nowych podatników. Wszystkie osoby, które na dzień 31.12.2021 rozliczały podatek w ramach karty podatkowej, mają możliwość w 2022 roku kontynuowania tej formy opodatkowania o ile nie utracili prawa do opodatkowania w takiej formie.
Polski ład a składka zdrowotna
Od 1 styczna 2022 roku opłacamy składkę zdrowotną, która jest przyporządkowana dla określonych grup płatników:
- składka zdrowotna w wysokości 9%, którą opłacają podatnicy rozliczający się według skali podatkowej. Wysokość tej składki pozostaje na niezmienionym poziomie w stosunku do roku bieżącego.
- składka zdrowotna w wysokości 4,9%, którą opłacają osoby prowadzące działalność gospodarczą i opłacające podatek dochodowy liniowy, a także osoby rozliczające podatek dochodowy z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
- niższą składkę ZUS płacą także osoby rozliczające podatek dochodowy w formie ryczałtu ewidencjonalnego, o czym w dalszej części tego omówienia.
Od 2022 roku osoby prowadzące działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG i rozliczające podatek dochodowy liniowo, w tym osoby prowadzące spółki cywilne oraz osoby prowadzące jednoosobowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a także osoby prowadzące spółki jawne, komandytowe oraz partnerskie, wysokość składki zdrowotnej ustalają indywidualnie w zależności od osiągniętego dochodu z działalności gospodarczej. W związku z tym podstawę do ustalenia składki zdrowotnej stanowi przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu oraz o składkę na ubezpieczenie społeczne (o ile wcześniej nie została ona zaliczona do kosztów podatkowych). Składka ta jest naliczana co miesiąc od dochodu, który będzie ustalany narastająco w ciągu roku. W związku z tym co miesiąc będziemy płacić inną wysokość składki zdrowotnej. Przy okazji należy też zwrócić uwagę na to, że jeżeli firma na koniec miesiąca będzie miała stratę lub osiągnie niewielki dochód, to podatnik i tak zapłaci składkę zdrowotną, którą naliczy od minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia bieżącego roku.
Taki system rozliczania składki zdrowotnej zobowiązuje podatnika do składania comiesięcznych deklaracji i informowania ZUS o uzyskanych dochodach. Obowiązek składania comiesięcznych deklaracji ZUS dotyczy także przedsiębiorców, którzy nie zatrudniają pracowników. Po zakończeniu roku składkowego będzie trzeba zrobić roczne rozliczenie składki zdrowotnej. Rokiem składkowym będzie okres od 1 lutego do 31 stycznia.
Osoby opłacające ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ustalają składkę zdrowotną indywidualnie. Ta zależy od wysokości sprzedaży. Przychód ten będzie można pomniejszyć o składkę na ubezpieczenie społeczne. Przy opłacaniu ryczałtu mamy trzy progi do obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne:
- jeżeli przychód z działalności gospodarczej nie przekracza, licząc od początku roku, kwoty 60 000 zł, to składka zdrowotna będzie obliczana od kwoty 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego wraz z wypłatami z zysku, które to wynagrodzenie jest ogłaszane przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim.
- jeżeli przychód z działalności gospodarczej będzie mieścił się w przedziale od 60 000 zł i nie przekroczy kwoty 300 000 zł, to składka na ubezpieczenie zdrowotne będzie wyliczona od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego wraz z wypłatami z zysku, które to wynagrodzenie jest ogłaszane przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim.
- jeżeli przychód z działalności gospodarczej wyniesie 300 000 zł i więcej, to składka zdrowotna będzie liczona od kwoty 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego wraz z wypłatami z zysku, które to wynagrodzenie jest ogłaszane przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim.
Po zakończeniu roku składkowego trzeba złożyć roczne rozliczenie składki zdrowotnej.
Osoby, które kontynuowały opodatkowanie swoich przychodów w formie karty podatkowej, składkę zdrowotna wyliczają od podstawy minimalnego wynagrodzenia, które obowiązywało w dniu 1 stycznia danego roku.
Pozostałe osoby, które prowadzą działalność pozarolniczą oraz osoby współpracujące z tymi osobami, a także osoby o których jest mowa w art. 18 ust.1 ustawy Prawo przedsiębiorców, składkę zdrowotną wyliczają na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego wraz z wypłatami z zysku, które to wynagrodzenie jest ogłaszane przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim i będzie ona obowiązywała od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku kalendarzowego.
Ponad to:
- następuje likwidacja przepisów, które pozwalają na odliczenie składki zdrowotnej od podatku u wszystkich podatników opłacających podatek PIT, a w tym także u ryczałtowców i u pracowników.
- następuje zmiana terminów składania deklaracji i opłacania składek ZUS. Mamy 3 obowiązujące terminy:
– do 5 dnia następnego miesiąca – termin dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych,
– do 15 dnia następnego miesiąca – termin dla spółek posiadających osobowość prawną
– do 20 dnia następnego miesiąca – termin dla pozostałych płatników składek. - w spółkach wynagrodzenie członków zarządu, a w tym także prezesów zarządu, którzy pełnią funkcje na mocy aktu powołania, zostaje objęte obowiązkową składką zdrowotną w wysokości 9% i spółka jako płatnik jest zobowiązana do zgłoszenia takiej osoby do ZUS z dniem powołania, opłacania składek i wyrejestrowania tej osoby z dniem jej odwołania.
Polski ład a najem prywatny
Osoby które wynajmują prywatnie mieszkanie muszą swoje przychody opodatkować w formie ryczałtu ewidencjonowanego. Od 2022 r. nie ma już możliwości opodatkowania przychodów na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej. Stawka ryczałtu ewidencjonowanego pozostała bez zmian i wynosi:
- 8,5% od przychodów do 100 000 zł, i
- 12,5% od nadwyżki ponad 100 000 zł.
Obowiązek opodatkowania przychodów w formie ryczałtu ewidencjonowanego będzie od 01.01.2023 i pozbawi wynajmujących możliwości stosowania zasad ogólnych, czyli rozliczania podatków według skali, a co za tym idzie – nastąpi brak możliwości odliczania od przychodów kosztów związanych z remontem, wyposażeniem, amortyzacją i innych kosztów dotyczących wynajmowanego mieszkania.
Polski ład a wykup samochodu leasingowanego przez firmę
Jeżeli samochód był leasingowany przez firmę, a jego wykup nastąpił do majątku prywatnego, to taki samochód trzeba użytkować przez kolejnych 6 lat po wykupie i po upływie tego czasu będzie można go sprzedać jako osoba prywatna.
Jeżeli sprzedaż nastąpi przed upływem 6 lat od wykupu, to przychód będzie trzeba opodatkować stosując podatek taki, jak przy działalności gospodarczej.
Nowa grupa podatników VAT w Polskim Ładzie
Od lipca 2022 roku w ramach Nowego Ładu pojawi się nowy rodzaj podatnika VAT. W tej grupie znajdą się podatnicy powiązani organizacyjnie, finansowo lub ekonomicznie.
Utworzenie takiej grupy podatników ma na celu uproszczenie rozliczeń podatku VAT w ramach podmiotów powiązanych. Podmioty powiązane w swojej grupie organizacyjnie, finansowo i ekonomicznie będą mogły sprzedawać miedzy sobą materiały, towary lub usługi bez opodatkowania podatkiem VAT. Przystąpienie do takiej grupy będzie dobrowolne, a więc to grupa zdecyduje czy chce rozliczać podatek VAT na starych zasadach czy na nowych zasadach w ramach grupy.
Polski Ład a zmiana limitu płatności gotówkowych
W ramach Polskiego Ładu wprowadzono od 1 stycznia 2022 roku obniżenie limitu płatności gotówkowych dla przedsiębiorców.
Obowiązujący dotychczas art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorcy mówi, że wszystkie płatności rachunki i faktury w wysokości 15 000 zł i więcej, aby mogły stanowić koszt uzyskania przychodu w prowadzonej działalności gospodarczej, muszą być realizowane na rachunek bankowy przedsiębiorcy, który widnieje na białej liście. Jeżeli ten warunek nie zostanie spełniony, to kwota zapłacona w wysokości od 15 000 zł wzwyż nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodu.
Od 1 stycznia 2022 roku limit 15 000 zł zostaje zastąpiony limitem 8 000 zł.
Nowy limit płatności gotówkowej dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej
W Nowym Ładzie wprowadza się limit płatności gotówką dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Tak więc konsument, który będzie nabywał towar lub usługę od przedsiębiorcy, jest zobowiązany do zapłaty za transakcję przelewem, kartą lub telefonem, gdy wartość operacji przekroczy 20 000 zł. W związku z tym wymogiem przedsiębiorca jest zobowiązany do tego, aby umożliwić klientowi płatność kartą lub telefonem i musi posiadać terminal płatniczy.
Jeżeli przedsiębiorca nie będzie posiadał terminala płatniczego, to zostanie ukarany przez Naczelnika Urzędu Skarbowego przez brak możliwości rozliczania podatku kwartalnie lub zostanie pozbawiony prawa do zwrotu podatku VAT w terminie 25 dni.
